Şifreleme dünyasının geleceği: teknoloji, mekanizmalar ve savunma sistemlerinin eşgüdümlü gelişimi

Şifreleme dünyasındaki karmaşa ve yenilik eksikliği, insanı düşündürüyor: Gerçekten ideal bir geleceğe doğru mu ilerliyoruz? Şifreleme dünyasının özünü gerçekleştirmek, güvenli ve etik bir gelişim ortamını korumak için birden fazla açıdan harekete geçmek gerekiyor.

Şifreleme dünyası yavaş yavaş ilerlerken, hala başlangıç aşamasında olduğu için birçok düzen henüz tam olarak kurulmamıştır. Yeni gelenler aceleyle içeri girdiğinde, kolayca kayıplara uğrayabilirler. Mevcut altyapı merkeziyetsizliğin amacını iyi desteklemiyorsa, kötüye kullanım alanını kendiliğinden izleyen ve sıkıştıran bir mekanizma kurabilir miyiz, şifreleme dünyasının "bağışıklık sistemi"ni inşa ederek, gelişim ortamını her yönüyle temizleyebilir miyiz? Aynı zamanda, sıradan katılımcılara genel bir bakış açısı kazandırarak, şifreleme dünyasının gelişim bütününü daha iyi anlamalarını sağlayabilir miyiz?

Şifreleme dünyasının amacını gerçekleştirmek, mevcut engelleri aşmak, özellikle de "kötülük" kaynağını çürütmek için "teknoloji" ve "mekanizma" ikili motoruna güvenmek zorundayız.

Ethereum'un kurucusu Vitalik, Ethereum ve Layer2 çözümlerinin hızlı gelişiminin, özellikle maliyetlerin düşmesi, işlem hızlarının artması ve güvenliğin güçlenmesi açısından ilerlemelerin, şifrelemenin daha olgun bir aşamaya geçişini simgelediğini belirtmiştir. Gerçekten de, Bitcoin'in doğduğu on yılın ardından, programlamaya dayalı teknoloji geliştiricileri, şifreleme dünyasının sürekli gelişimine büyük katkıda bulunmuşlardır. Teknoloji, şüphesiz şifreleme dünyasının "sonsuz geleceğini" keşfetmenin temel motorudur.

Ancak, şifreleme teknolojisi neden hala büyük ölçekte benimsenemedi? Kullanım kolaylığının geliştirilmesi gereken bir yanı dışında, önemli bir neden, "dijital hukuk ekosistemine yönelik mekanizma tasarımı ve evrimi" konusundaki araştırma ve uygulamalarımızın teknolojik gelişimden çok geride kalmış olmasıdır. Teknolojinin sunduğu geniş alanların ne tür meyveler vereceği, etkili bir şekilde yönlendirecek ve düzenleyecek yeterince ince mekanizmaların olup olmamasına bağlıdır. Şu anda şifreleme dünyasındaki birçok karmaşa, kısmen mekanizma tasarımının yeterince gelişmemiş olmasını yansıtmakta ve kötü niyetli eylemlere fırsat bırakmaktadır; bu, şifrelemenin yaygınlaşması ve benimsenmesi için büyük bir engeldir.

Bir sonraki milyar kullanıcıya hızlı bir şekilde ulaşmak için dijital hukuk ekosisteminin genel etik ve güvenlik düzeyinin artırılması gerekmektedir. Ancak bu kolay bir iş değil.

Dijital hukuk ekosistemi, insanlık tarihindeki eşi benzeri görülmemiş tamamen yeni bir "tür"dür. Belirli hedeflere ulaşmak için bir araya getirilmiş kurallar kümesi olarak, katılımcıların bu kurallar çerçevesinde işbirliği yapmasını veya rekabet etmesini sağlayarak açık ve dinamik bir şekilde kendiliğinden evrilen karmaşık bir sistem inşa eder. Çipler, uçaklar, köprüler gibi "ölü" karmaşık mühendislik sistemlerinden farklı olarak, dijital hukuk ekosistemi, doğal ekosistemler, küresel iklim, bağışıklık sistemi gibi "canlı" karmaşık kendine uyum sağlayan sistemlere daha yakındır; bu sadece mikro düzeydeki etkileşimleri değil, aynı zamanda mikrodan makroya kadar ortaya çıkan olayları da içerir.

Bu tür "canlı sistem" tasarımı ve evrimi tamamen yeni bir dünya çapında zorluktur. Sadece token ekonomisinin tasarımı ters oyun teorisi, teşvik uyumu gibi Nobel ödülü seviyesindeki zorlukları içerir, dahası bu tür sorunların çözümü token tasarımı, dijital hukuk tasarımı ve hatta tüm ekosistem tasarımı seviyesine yükseltilmelidir. Belirli boyutlardan bakıldığında, zorluğu ileri düzey çip tasarımı, roket ve uçak tasarımı, otomobil tasarımı, gökdelen tasarımı gibi alanlarla eşdeğerdir, bu nedenle "ölü" sistemlerden doğan yöntemlere dayanmak yeterli olmamakta, varoluşsal fenomenlerin bulunduğu canlı sistemler için uygun yöntemlere yükseltilmesi gerekmektedir. Bu, dijital hukuk ekosisteminin tüm yaşam döngüsü boyunca her seviyedeki davranışların anlaşılması, tasarlanması ve modelleme simülasyonu için gereklidir.

Ayrıca, "canlı sistem" sadece tasarım açısından bir zorluk değil, aynı zamanda evrimi de büyük zorluklarla karşı karşıya. İnsan yönetimini nasıl en aza indirebiliriz? Dış çevre değişikliklerine ve iç çalışma durumuna göre dinamik parametre ve mekanizma ayarlamaları yapabilen mükemmel bir kendini düzenleme sistemi inşa edebilir miyiz? Hatta gelecekte güçlü yapay zekadan yararlanarak "canlı" sistemin kendi kendine uyum sağlamasını gerçekleştirebilir miyiz?

Ethereum, AAVE, Compound gibi boğa ve ay piyasalarını başarıyla aşan protokollere baktığımızda, bu protokollerin önemli bir ortak özelliğinin mekanizma tasarımı ve evrimine büyük zaman ve enerji harcadıkları olduğunu görebiliriz.

Teknik güvenlik denetimi gibi, bir projenin güvenilir olup olmadığını değerlendirirken, yalnızca teknik düzeyde uyumlu bir kod güvenlik denetimi yapılıp yapılmadığına bakmakla kalmamalı, aynı zamanda dijital hukuk mühendislerinin ekosisteminin mekanizma yapısını ve parametre ayarlamalarını tasarımına ve sürekli optimize edilmesine katılıp katılmadığına da dikkat etmeliyiz. Eğer katılıyorsa, bu en azından proje sahiplerinin etik ve sürdürülebilirlik konularına yeterince önem verdiğini, her bir katılımcının mülkiyet güvenliğine saygı gösterdiğini ve ekosistemin işleyiş kurallarını göz önünde bulundurarak mekanizmalarını titizlikle tasarladığını kanıtlayabilir.

Ancak günümüzde şifreleme dünyası dijital hukuk mühendislerine yeterince önem vermiyor. Bazı organizasyonlar token mühendisliği alanının gelişimini sürekli olarak desteklese de, önemli başarılar elde etmiş olsalar da, "token mühendisliği" kavramı ve yöntemi hâlâ yaygın olarak benimsenmemiş ve uygulanmamıştır. Birçok proje geliştiricisi, yatırımcı vb. hâlâ "token ekonomisi" seviyesinde kalıyor ve hatta "token mühendisliği" konusunda çok az şey biliyor. Bu, bir ölçüde, dijital hukuk ekosisteminin mekanizma tasarımı ve evrimi konusundaki araştırmalarımızın hâlâ erken aşamada olduğunu yansıtıyor; bu durum sadece teori ve uygulama eksikliği ile değil, aynı zamanda uzman personel eksikliği ile de kendini gösteriyor.

Şifreleme dünyası, güvenlik ve verimlilikteki engelleri aşmak istiyorsa, dijital hukuk mühendislerinin potansiyelini ve değerini daha da keşfetmelidir.

Teknoloji, bilinmeyen alanların öncüsüdür, mekanizma ise geniş toprakların koruyucusudur. İkisi arasındaki işbirliği olmadan, dengeli, sağlam ve dayanıklı bir dijital hukuk ekosistemi oluşturmak oldukça zor. Nihai ideal durum, herhangi bir insan müdahalesi olmaksızın, "teknoloji" ve "mekanizma" gelişiminin dijital hukuk ekosisteminin içsel kendi güvenlik savunmasını ve otomatik etkinlik optimizasyonunu destekleyecek kadar yeterli olmasıdır.

Ancak, teknolojinin iteratif gelişimi ve dijital hukuk mühendisliği yeteneklerinin yetiştirilmesi bir anda gerçekleşmez. Çift tekerlek henüz şifreleme dünyasının özünü tamamen destekleyemediğinde, "harici insan savunması"nın işbirliğiyle şifreleme dünyasının ahlakını ve güvenliğini birlikte korumamız gerekiyor.

Şifreleme dünyası, riskle mücadele için yeni bir "savunma sistemi" kurma ihtiyacını acilen hissetmektedir. Büyük olasılıkla, şifreleme dünyası gelecekteki bir süre boyunca "merkezi" ve "dağıtık" bir karmaşık durumda olacak. Buradaki "karmaşık" ifadesinin iki katmanı vardır: birincisi, dijital hukukun kendisinin "dağıtık" olması, kademeli bir süreçtir; ikincisi, dijital hukukun yer aldığı uçtan uca tüm aşamalar arasındaki "dağıtık" olma dereceleri de farklılık gösterir; örneğin, bazı dağıtık finans protokolleri kendileri son derece dağıtık olmasına rağmen, uygulama sürecinde merkezi altyapı hizmetlerine bağımlı kalmaları gerekmektedir; ayrıca protokoller üzerine inşa edilen uygulamalar da merkezi olabilir.

Bu tür bir karma sistemde, savunma yapısının da modüler olması gerekmektedir. Nihai ideal durum, topluluğun aşağıdan yukarıya "merkeziyetsiz" kısmının kendi kendini denetlemesi ve geleneksel kurumların yukarıdan aşağıya "merkezi" kısmı denetlemesiyle oluşmaktadır. Şu anda, hükümet gibi geleneksel kurumların denetimi hızla ilerlemektedir, bu dışsal insan savunmasıdır. Bu tür bir denetim gerçekten bazı kötü niyetli alanları daraltabilse de, "merkeziyetsiz" gelişimini kısıtlayabilir. Teknoloji ve araçlar yardımıyla, topluluğun dijital hukuk kendi kendini denetleme sistemini oluşturmak, "kötü" ve sistemik risklerin doğuşunu içeriden, aşağıdan yukarıya bastırabilir; bu içsel insan savunma mekanizması, şifreleme dünyasının karşılaştığı "kötülük" sorununu daha esnek bir şekilde çözebilir ve ayrıca şifreleme dünyasının merkeziyetsiz yöntemlerle gerçekleştirdiği asıl amacına ulaşma yoluyla da uyumludur.

Şifreleme dünyasının asıl amacını gerçekleştirmek, güvenli ve etik bir dijital doğal ortam kurmak için, mevcut aşamada en azından teknoloji ve mekanizmaların çift yönlü işbirliği ile birlikte, kombinlenebilir yeni bir savunma sistemine ihtiyaç vardır. Bu üç unsur kesinlikle detaylı olmayabilir, ancak şifreleme dünyasının gelişimini engelleyen darboğazları aşmanın anahtarıdır.